7-
Vervolgens de moer terug vastdraaien en vastzetten met een sleutel.
een gelijke hoeveelheid gevraagde stroom de aanvoersnelheid van de draad
omgekeerd proportioneel aan de diameter van de gebruikte draad zal zijn.
8-
Het contactbuisje en de sproeier terug monteren.
De aanwijzende waarden van de stroom in manueel lassen voor de meest gebruikte
draden staan aangeduid in tabel (
TAB. 4
).
5.7.2 Omhulsel in synthetisch materiaal voor aluminium draden
De operaties
1, 2, 3
uitvoeren zoals aangeduid wordt voor het omhulsel voor stalen
6.2.3 De Boogspanning
draden (
4, 5, 6, 7, 8
niet in acht nemen).
Kan met behulp van op de stroomgenerator geplaatste keuzeschakelaars met korte
9-
Het contactbuisje voor aluminium terug vastdraaien en hierbij verifiëren of het in
tussenwaarden (trapjes) worden ingesteld. De spanning wordt op proportioneel
contact komt met het omhulsel.
toenemende wijze aan de gekozen aanvoersnelheid van de draad (stroom), aan de
10-
Op het tegenovergesteld uiteinde van het omhulsel (kant aansluiting toorts) de
diameter van de gebruikte draad en aan de aard van het beschermingsgas, aangepast,
koperen nipple, de OR-ring invoeren en hierbij het omhulsel lichtjes gedrukt
volgens de volgende formule, die een gemiddelde waarde oplevert:
houden, de moer omhulselblokkering vastdraaien. Uit de aansluiting toorts van de
U = (14 + 0,05 x l ) waarbij:
2
2
draadtrekker de vertakte buis voor omhulsels stalen draden uittrekken.
U : de boogspanning in Volts;
11-
DE VERTAKTE BUIS IS NIET VOORZIEN voor omhulsels aluminium draden met
2
l : de lasstroom in ampères.
diameter 1,6-2,4mm (gele kleur); het omhulsel zal dus ingevoerd worden in de
2
Er dient rekening mee te worden gehouden dat, ten opzichte van de voor elke
aansluiting toorts zonder deze.
tussenstand geleverde nullastspanning, de boogspanning 2-4V per iedere geleverde
De vertakte buis afsnijden voor omhulsels aluminium draden met diameter 1,2-
100A lager zal zijn.
1,6mm (rode kleur) op een maat onder de 2mm circa in vergelijking met die van de
Het mengsel Argon/CO hebben boogspanningen nodig die 1-2V lager zijn dan die voor
buis stalen draden, en invoeren op het vrije uiteinde van het omhulsel.
2
12-
De toorts invoeren en blokkeren in de aansluiting van de draadtrekker; het
CO .
2
omhulsel markeren op 1-2mm afstand van de rollen; de toorts terug uittrekken.
13-
Het omhulsel afsnijden op de voorziene maat, zonder de ingangsopening te
6.2.4 Kwaliteit van het lassen
vervormen. De toorts terug monteren in de aansluiting van de draadtrekker en de
De kwaliteit van het lassen in combinatie met een minimale hoeveelheid
gassproeier monteren.
geproduceerde spatten, zal voornamelijk worden bepaald door het onderlinge
evenwicht van de lasparameters: stroom (snelheid draad), draaddoorsnede,
boogspanning, enz. en door de juiste keus van het reactantiecontact.
6.LASOPERATIE: BESCHRIJVING VAN DE PROCEDURE
Op dezelfde wijze zal de stand van de brander aan de ter oriëntatie in de
(FIG. M)
6.1
OVERDRACHTWIJZES (SMELTEN) VAN DE DRAADELEKTRODE
vermelde gegevens moeten worden aangepast, om overmatig spatten en gebreken
6.1.1
Short arc
(Korte boog)
aan de lasnaad te voorkomen.
Het smelten van de draad en het loskomen van de druppel is het resultaat van
De lassnelheid (snelheid waarmee men over de verbinding heen gaat) is eveneens een
opeenvolgende kortsluitingen van de draadpunt in het smeltbad (tot 200 maal per
doorslaggevend element voor een goede lasnaad; hier dient op dezelfde wijze als met
seconde).
de andere parameters rekening mee worden gehouden; vooral met het oog op de
Koolstofstaal en gelegeerde staalsoorten
diepte en vorm van de naad zelf.
-
Bruikbare draaddiameters:
0,6-1,2mm
De meest voorkomende defecten van het lassen zijn samengevat in
TAB.5
.
- Lasstroomgamma:
40-210A
- Boogspanningsgamma:
14-23V
7. ONDERHOUD
- Bruikbaar gas:
CO en mengsel Ar/CO , Ar/CO /O
2
2
2
2
_____________________________________________________________________________________________________________________
Roestvrije stalen
- Bruikbare draaddiameters:
0,8-1mm
OPGELET! VOORDAT MEN DE ONDERHOUDSOPERATIES UITVOERT, MOET
- Lasstroomgamma:
40-160A
MEN VERIFIËREN OF DE LASMACHINE UITGESCHAKELD IS EN
- Boogspanningsgamma:
14-20V
LOSGEKOPPELD IS VAN HET VOEDINGSNET.
- Bruikbaar gas:
mengsel Ar/O , Ar/CO (1-2%)
2
2
_____________________________________________________________________________________________________________________
Aluminium en legeringen
- Bruikbare draaddiameters:
0,8-1,6mm
7.1 GEWOON ONDERHOUD
- Lasstroomgamma:
75-160A
DE OPERATIES VAN GEWOON ONDERHOUD KUNNEN UITGEVOERD WORDEN
- Boogspanningsgamma:
16-22V
DOOR DE OPERATOR.
- Bruikbaar gas:
Ar 99,9%
- Vrije lengte van de draad (stick out):
5-12mm
7.1.1 Toorts
- Vermijden de toorts en haar kabel te doen steunen op warme stukken; dit zou het
Typisch moet het contactbuisje gelijk liggen met de sproeier of er lichtjes uitsteken
smelten van de isolerende materialen kunnen veroorzaken en bijgevolg de toorts
met de fijnste draden en lagere boogspanningen; de vrije lengte van de draad (stick-
snel buiten werking stellen.
out) zal normaal liggen tussen 5 en 12mm. Het
contact van minimum reactantie
- Regelmatig de dichting van de leiding en de gasaansluitingen controleren.
selecteren voor de koolstofstalen of gelegeerde staalsoorten met C0 - gas (draden
2
- Bij elke vervanging van de draadspoel met droge perslucht (max 5bar) in het
met diameter 0,8-1,2mm) en
medium
voor dezelfde met Ar/CO -gas,
hoog
voor de
2
omhulsel draadgeleider blazen, de integriteit ervan verifiëren.
roestvrije stalen en voor aluminium.
- Minstens een keer per dag de staat van slijtage en de correctheid van de montage
van de uiteinden van de toorts controleren: sproeier, contactbuisje, gasdiffusor.
Toepassing:
Lassen in elke stand, op dunne dikten of voor een eerste operatie
binnen afrondingen bevorderd door de beperkte thermische bijdrage en het goed
7.1.2 Draadvoeder
controleerbaar bad.
- Regelmatig de staat van slijtage van de rollen draadtrekker verifiëren, regelmatig het
metalen stof wegnemen dat zich heeft afgezet in de tractiezone (rollen en
Opmerking:
De transfer SHORT ARC voor het lassen van aluminium en legeringen
draadgeleider van ingang en uitgang).
moet nauwkeurig worden toegepast (vooral met draden met een diameter >1mm)
omdat er zich hierbij het risico van defecten van smelting kan voordoen.
7.2 BUITENGEWOON ONDERHOUD
DE OPERATIES VAN BUITENGEWOON ONDERHOUD MOGEN UITSLUITEND
6.1.2 Spray Arc
(Spray boog)
UITGEVOERD WORDEN DOOR ERVAREN OF GEKWALIFICEERD PERSONEEL
Het smelten van de draad vindt plaats onder hogere spanningen ten opzichte van de
OP GEBIED VAN ELECTRICITEIT EN MECHANICA.
_____________________________________________________________________________________________________________________
short arc ; de draadpunt komt niet meer met het smeltbad in contact; vanaf de punt van
het draad begint de boog waar de metaaldruppels, die afkomstig zijn van het constante
OPGELET! VOORDAT MEN DE PANELEN VAN DE LASMACHINE WEGNEEMT
smelten van de draadelektrode, doorheen gaan, zonder kortsluiting dus.
Koolstofstaal en gelegeerde staalsoorten
EN NAAR DE BINNENKANT ERVAN GAAT, MOET MEN CONTROLEREN OF DE
- Bruikbare draaddiameters:
0,8-1,6mm
LASMACHINE UITGESCHAKELD IS EN LOSGEKOPPELD IS VAN HET
- Lasstroomgamma:
180-450A
VOEDINGSNET.
_____________________________________________________________________________________________________________________
- Boogspanningsgamma:
24-40V
- Bruikbaar gas:
mengsel Ar/CO , Ar/CO /O
2
2
2
Eventuele controles uitgevoerd onder spanning aan de binnenkant van de
Roestvrije stalen
lasmachine kunnen zware elektroshocks veroorzaken gegenereerd door een
- Bruikbare draaddiameters:
1-1,6mm
rechtstreeks contact met gedeelten onder spanning en/of kwetsingen te wijten
- Lasstroomgamma:
140-390A
aan een rechtstreeks contact met organen in beweging.
- Boogspanningsgamma:
22- 32V
- Regelmatig en in ieder geval met een zekere frequentie in functie van het gebruik
- Bruikbaar gas:
mengsel Ar/O , Ar/CO (1-2%)
2
2
en de stofgraad van de ruimte, de binnenkant van de lasmachine nakijken en het
Aluminium en legeringen
stof wegnemen dat zich heeft afgezet op de transformator, de reactantie en de
- Bruikbare draaddiameters:
0,8-1,6mm
gelijkrichter middels een straal droge perslucht (max 10bar).
- Lasstroomgamma:
120-360A
- Vermijden de straal perslucht te richten op de elektronische fiches; zorgen voor hun
- Boogspanningsgamma:
24-30V
eventuele schoonmaak met een heel zachte borstel of geschikte oplosmiddelen.
- Bruikbaar gas:
Ar 99,9%
- Bij gelegenheid verifiëren of de elektrische verbindingen goed vastgedraaid zijn en
of de bekabelingen geen beschadigingen aan de isolering vertonen.
Typisch moet het contactbuisje zich aan de binnenkant van de sproeier van 5-10mm
- Op het einde van deze operaties moet men de panelen van de lasmachine terug
bevinden, des te groter naarmate de boogspanning hoger ligt; de vrije lengte van de
monteren en hierbij de stelschroeven tot op het einde toe vastdraaien.
draad (stick-out) zal normaal liggen tussen 10 en 12mm. Het
contact van minimum
- Strikt vermijden de lasoperaties uit te voeren met een open lasmachine.
reactantie
gebruiken.
8.ANOMALIEËN, OORZAKEN EN REMEDIES
(TAB.6)
Toepassing:
Horizontaal lassen met dikten niet lager dan 3-4mm (heel vloeibaar bad);
_____________________________________________________________________________________________________________________
de snelheid van uitvoering en het gehalte van afzet liggen heel hoog (hoge thermische
bijdrage).
OPGELET! DE UITVOERING VAN ENKELE CONTROLES HOUDT EEN RISICO
IN VAN CONTACT MET GEDEELTEN ONDER SPANNING EN/OF IN BEWEGING.
_____________________________________________________________________________________________________________________
6.2 REGELING VAN DE PARAMETERS VAN HET LASSEN
6.2.1 Beschermend gas
Voordat men gelijk welke ingreep op de draadtrekker of aan de binnenkant van de
Het vermogen van het beschermend gas moet zijn:
lasmachine uitvoert, moet men het hoofdstuk 7 raadplegen
ONDERHOUD .
short arc:
8-14 l/min
spray arc:
12-20 l/min
in functie van de intensiteit van de lasstroom en van de diameter van de sproeier.
6.2.2 De Lasstroom (FIG. L)
Wordt voor een gegeven draaddiameter door diens aanvoersnelheid bepaald, en zal
dus met behulp van een potentiometer voor de instelling van de draadtoevoersnelheid
(op de draadvoedingsinrichting) worden ingesteld. Onthouden moet worden dat voor
- 32 -
