58
Masa kości:
kości tak jak reszta ciała człowieka podlegają naturalnym procesom wzrostu, starzenia i rozkładu. Masa
kości szybko wzrasta w okresie dzieciństwa i osiąga maksimum w wieku 30-40 lat. Wraz z wiekiem masa
kości następnie ponownie spada. Przy zdrowym odżywianiu (dieta bogata w wapń i witaminę D) oraz
regularnym wysiłku fizycznym można w pewnym stopniu przeciwdziałać temu procesowi. Dodatkowo
stabilność kości można wzmocnić przez ukierunkowany rozwój mięśni.
Należy pamiętać, iż waga nie pokazuje zawartości wapnia w kościach, ale określa masę wszystkich
składników kości (substancje organiczne, nieorganiczne i woda).
Uwaga: nie należy mylić masy kości z gęstością kości. Gęstość kości można ustalić jedynie w bada-
niu medycznym (np. przy pomocy tomografii komputerowej, USG). Dlatego wnioski dotyczące zmian
kostnych i twardości kości (np. osteoporoza) przy pomocy tej wagi nie są możliwe.
Na masę kości raczej nie da się wpłynąć, choć waha się ona w pewnym stopniu zależnie od takich
czynników, jak masa ciała, wzrost, wiek i płeć.
AMR:
Aktywna przemiana materii (AMR = Active Metabolic Rate) to ilość energii potrzebnej organizmowi w
stanie aktywności na dzień. Zużycie energii wzrasta wraz ze zwiększaniem wysiłku fizycznego i określane
jest na wadze przy pomocy stopnia aktywności (1-5).
Aby utrzymać aktualną masę ciała, należy zużywaną energię uzupełniać w jedzeniu i piciu. Jeżeli przez
dłuższy czas organizmowi dostarczana jest zmniejszona ilość energii niż energia zużywana, organizm
czerpie niedobory energii z odłożonych komórek tłuszczowych, a masa ciała spada. Jeżeli natomiast przez
dłuższy czas organizmowi dostarczana jest większa ilość energii niż obliczony wskaźnik AMR, nadmiar
energii nie może zostać wykorzystany i odkładany jest w postaci komórek tłuszczowych, a masa ciała wz-
rasta.
Powiązanie wyników w czasie
Należy zwracać uwagę tylko na tendencje długookresowe. Krótkookresowe zmiany masy ciała w ciągu kil-
ku dni spowodowane są najczęściej utratą płynów.
Znaczenie wyników zależy od zmian masy ciała i procentowego udziału tkanki tłuszczowej, wody
oraz mięśni, a także okresu czasu, w jakim zmiany te zachodzą. Gwałtowne zmiany w ciągu kilku dni
należy odróżnić od zmian średniookresowych (w ciągu kilku tygodni) i długoookresowych (w ciągu kilku
miesięcy).
Za podstawową zasadę należy uznać, iż krótkookresowe zmiany masy ciała wynikają prawie wyłącznie
ze zmian udziału wody w organizmie, natomiast średnio- i długookresowe zmiany mogą dotyczyć także
udziału tkanki tłuszczowej i mięśni.
• Jeżeli masa ciała spada w krótkim okresie, ale udział tkanki tłuszczowej wzrasta lub pozostaje na tym
samym poziomie, wskazuje to jedynie na utratę wody - np. po treningu, wizycie w saunie - albo na szyb-
ka utratę masy ciała wynikającą z ograniczonej diety.
• Jeżeli masa ciała wzrasta w dłuższym okresie, ale udział tkaki tłuszczowej spada lub pozostaje na takim
samym poziomie, może to oznaczać wartościowe zwiększenie masy mięśni.
Jeżeli jednocześnie spada masa ciała i udział tkanki tłuszczowej, jest to wynikiem prawidłowej diety - spa-
da masa tłuszczu. W idealnym przypadku dietę należy wspomagać wysiłkiem fizycznym, ćwiczeniami fit-
ness lub treningiem siłowym. W ten sposób można w dłuższym okresie zwiększyć udział masy mięśniowej.
Nie można dodawać do siebie udziałów tkanki tłuszczowej, wody w organizmie czy mięśni (tkanka
mięśniowe zawiera także wodę).
