37
tłuszczu. Tłuszcz jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania ciała — amortyzuje
stawy i chroni najważniejsze organy, pomaga regulować temperaturę ciała,
przechowuje witaminy i stanowi pożywienie dla organizmu w razie braku żywności.
Jednak zbyt duża ilość tłuszczy w organizmie lub jego brak mogą być niebezpieczne
dla zdrowia. Trudno jest ocenić ile tłuszczu mamy w organizmie patrząc jedynie w
lustro. Dlatego tak ważne jest, aby sprawdzać i kontrolować zawartość tłuszczu w
organizmie. Zawartość tłuszczu w organizmie stanowi lepszy obraz kondycji fizycznej
niż sama waga — spadek wagi ciała może czasami oznaczać, że spada masa
mięśniowa a nie tłuszcz — nadal możesz mieć w organizmie dużo tłuszczu, nawet
jeśli waga wskazuje prawidłowy ciężar ciała.
NORMALNY ZDROWY ZAKRES PROCENTOWEJ ZAWARTOŚCI TŁUSZCZU W
ORGANIZMIE
ZAWARTOŚĆ TŁUSZCZU % ZAKRES DLA CHŁOPCÓW*
Wiek
Niska
Optymalna
Umiarkowana
Wysoka
6
≤12.4
12.5 -19.5
19.6 - 22.6
≥22.7
7
≤12.6
12.7 - 20.4
20.5 - 24.0
≥24.1
8
≤12.7
12.8 - 21.3
21.4 - 25.4
≥25.5
9
≤12.8
12.9 - 22.2
22.3 - 26.7
≥26.8
10
≤12.8
12.9 - 22.8
22.9 - 27.8
≥27.9
11
≤12.6
12.7 - 23.0
23.1 - 28.2
≥28.3
12
≤12.1
12.2 - 22.7
22.8 - 27.8
≥27.9
13
≤11.5
11.6 - 22.0
22.1 - 26.9
≥27.0
14
≤10.9
11.0 - 21.3
21.4 - 25.8
≥25.9
15
≤10.4
10.5 - 20.7
20.8 - 24.9
≥25.0
16
≤10.1
10.2 - 20.3
20.4 - 24.2
≥24.3
17
≤9.8
9.9 - 20.1
20.2 - 23.8
≥23.9
18
≤9.6
9.7 - 20.1
20.2 - 23.5
≥23.6
ZAWARTOŚĆ TŁUSZCZU % ZAKRES DLA DZIEWCZĄT*
Wiek
Niska
Optymalna
Umiarkowana
Wysoka
6
≤14.4
14.5 - 23.0
23.1 - 26.1
≥26.2
7
≤14.9
15.0 - 24.5
24.6 - 27.9
≥28.0
8
≤15.3
15.4 - 26.0
26.1 - 29.6
≥29.7
9
≤15.7
15.8 - 27.2
27.3 - 31.1
≥31.2
10
≤16.0
16.1 - 28.2
28.3 - 32.1
≥32.2
11
≤16.1
16.2 - 28.8
28.9 - 32.7
≥32.8
12
≤16.1
16.2 - 29.1
29.2 - 33.0
≥33.1
13
≤16.1
16.2 - 29.4
29.5 - 33.2
≥33.3
14
≤16.0
16.1 - 29.6
29.7 - 33.5
≥33.6
15
≤15.7
15.8 - 29.9
30.0 - 33.7
≥33.8
16
≤15.5
15.6 - 30.1
30.2 - 34.0
≥34.1
17
≤15.1
15.2 - 30.1
30.2 - 34.3
≥34.4
18
≤14.7
14.8 - 30.8
30.9 - 34.7
≥34.8
ZAWARTOŚĆ TŁUSZCZU % ZAKRES DLA MĘŻCZYZN**
Wiek
Niska
Optymalna
Umiarkowana
Wysoka
19 - 39
≤8
8.1 - 19.9
20 - 24.9
≥25
40 - 59
≤11
11.1 - 21.9
22 - 27.9
≥28
60+
≤13
13.1 - 24.9
25 - 29.9
≥30
ZAWARTOŚĆ TŁUSZCZU % ZAKRES DLA KOBIET**
Wiek
Niska
Optymalna
Umiarkowana
Wysoka
19 - 39
≤21
21.1 - 32.9
33 - 38.9
≥39
40 - 59
≤23
23.1 - 33.9
34 - 39.9
≥40
60+
≤24
24.1 - 35.9
36 - 41.9
≥42
*Źródło: Pochodzenie: HD McCarthy, TJ Cole, T Fry, SA Jebb i AM Prentice: “Krzywe odniesienia zawartości
tłuszczu w organizmie dzieci”).Międzynarodowy dziennik otyłości (2006) 0, 598–602.
** Źródło:Pochodzenie: Dympna Gallagher, Steven B Heymsfield, Moonseong Heo, Susan A Jebb, Peter R
Murgatroyd i Yoichi Sakamoto: Zdrowa zawartość procentowa tłuszczu w organizmie:próba opracowania
wytycznych na podstawie indeksu 1-3 masy ciała”. Am J Clin Nutr 2000;72:694–701.<}100{>Am J Clin Nutr
2000;72:694–701.
Opublikowane zakresy zawartości % tłuszczu w organizmie służą jedynie do celów orientacyjnych.
Przed wprowadzeniem zmian w diecie oraz programie ćwiczeń należy zawsze zasięgnąć porady
lekarza.
ZAWARTOŚĆ WODY W ORGANIZMIE — W JAKIM CELU TO SPRAWDZAĆ?
Woda w organizmie stanowi najważniejszy pojedynczy składnik wagi ciała.Woda
reprezentuje ponad połowę całkowitej wagi i prawie dwie trzecie masy tkankowej
ciała (mięśniowej). Woda odgrywa wiele ważnych ról w organizmie człowieka:
Wszystkie komórki ciała — skóry, gruczołów, mięśni, mózgu czy jakiekolwiek
inne, mogą prawidłowo funkcjonować jedynie wtedy, gdy w organizmie znajduje
się odpowiednia ilość wody. Woda odgrywa również ważną rolę w regulowaniu
temperatury ciała, w
szczególności poprzez
pocenie. Kombinacja wagi
i zawartości tłuszczu
w Twoim organizmie
może być wskazana jako
prawidłowa, ale poziom
hydratacji może być
niewłaściwy dla zdrowia.
NORMALNY ZDROWY ZAKRES PROCENTOWEJ ZAWARTOŚCI WODY W ORGANIZMIE
WYKRES ZAWARTOŚCI WODY***
Zakres % BF
Optymalny zakres % TBW
Mężczyźni
4 do 14%
70 do 63%
15 do 21%
63 do 57%
22 do 24%
57 do 55%
25 i więcej
55 do 37%
Kobiety
4 do 20%
70 do 58%
21 do 29%
58 do 52 %
30 do 32 %
52 do 49%
33 i więcej
49 do 37%
*** Źródło: Na podstawie Wang & Deurenberg: “Hydratacja bezłtuszczowej masy ciała”. Nutr 1999, 69 8 -841.
Nutr 1999, 69 833-841.
Wyniki pomiaru zawartości wody w organizmie są uzależnione od proporcji tłuszczu
i mięśni w organizmie.Jeśli proporcja tłuszczu jest wysoka lub gdy proporcja mięśni
jest niska, wyniki zawartości wody w organizmie mogą być niskie.
Należy pamiętać, że pomiary takie jak sprawdzanie wagi ciała, zawartości tłuszczu i
wody stanowią narzędzia przydatne do utrzymania zdrowego trybu życia. W związku
z tym, że krótkotrwałe wahania są zjawiskiem normalnym, zalecamy śledzenie na
bieżąco wyników pomiarów, a nie koncentrowanie się na pojedynczym odczycie.
Przedstawione zakresy zawartości % wody w organizmie służą jedynie do
celów orientacyjnych. Przed wprowadzeniem zmian w diecie oraz programie
ćwiczeń należy zawsze zasięgnąć porady lekarza.
CO OZNACZA WARTOŚĆ BMI?
Wskaźnik masy ciała (BMI – Body Mass Index) wyraża
stosunek wagi do wzrostu i powszechnie służy do klasyfikacji niedowagi, nadwagi
oraz otyłości u dorosłych. Ta waga potrafi obliczyć Twój wskaźnik BMI. Kategorie BMI
przedstawione poniżej na wykresie i w tabeli są uznawane przez WHO (Światową
organizację zdrowia – World Healt Organization) i mogą być używane do interpretacji
wartości BMI.
Twoją kategorię BMI może określić za pomocą poniższej tabeli.
Kategoria BMI
Wartość BMI
Znaczenie
Problemy zdrowotne w oparciu
jedynie o BMI
<18.5
Niedowaga
Umiarkowany
18.6 - 24.9
Normalny
Niski
25 - 29.9
Nadwaga
Umiarkowany
30+
Otyłość
Wysoki
WAŻNE:
Jeśli wykres/tabela wykazuje, że nie mieścisz się w zakresie prawidłowej
wagi, przed podjęciem jakichkolwiek działań należy skonsultować się z lekarzem.
Klasyfikacje BMI dotyczą wyłącznie osób dorosłych (powyżej 20 roku życia).
PYTANIA I ODPOWIEDZI
Jak dokładnie mierzona jest zawartość tłuszczu i wody w moim organizmie?
Waga Salter wykorzystuje metodę pomiarową znaną jako analiza oporu
bioelektrycznego (BIA – Bioelectrical Impedance Analysis). Przez ciało przesyłany
jest bardzo słaby prąd elektryczny (poprzez stopy/nogi). Prąd ten przepływa
swobodnie przez tkankę mięśniową, która w dużej mierze składa się z płynu.
Natomiast przez tłuszcze przepływa z dużym oporem. W związku z tym, pomiar
oporu ciała (tzn. rezystancji wobec prądu) umożliwia określenie ilości mięśni. Na tej
podstawie można oszacować ilość tłuszczu i wody.
6’6
6’4
6’2
6
5’10
5’8
5’6
5’4
5’2
5
4’10
2.00
1.88
1.68
1.52
1.76
1.96
1.84
1.64
1.48
1.92
1.72
1.56
1.80
1.60
6
10
40 50 60 70 80 90 100
130
110
140
120
150
20
25
15
ft
st
kg
m
