1.
Cewnik nale
ż
y umie
ś
ci
ć
w taki sposób, aby ko
ń
cówka dystalna
cewnika znalaz
ł
a si
ę
w
ż
yle g
ł
ównej dolnej poni
ż
ej po
łą
czenia
z prawym przedsionkiem i równolegle do
ś
ciany naczynia.
Nale
ż
y wykona
ć
badanie Rtg w celu potwierdzenia,
ż
e cewnik
nie wszed
ł
do prawego przedsionka lub komory.
2.
Do mo
ż
liwych powik
ł
a
ń
umieszczenia cewnika w
ż
yle centralnej
nale
żą
: perforacja przedsionka lub komory, tamponada serca,
zator powietrzny, zator wywo
ł
any cewnikiem, uszkodzenie
przewodu piersiowego, infekcje bakteryjne, posocznica, zator,
przypadkowe przek
ł
ucie t
ę
tnicy, powstanie krwiaka, krwotok,
uszkodzenie nerwów lub zaburzenia rytmu serca.
3.
Wszystkie po
łą
czenia typu Luer-Lock i nasadki nale
ż
y starannie
uszczelni
ć
, aby nie dopu
ś
ci
ć
do zatoru powietrznego, utraty
p
ł
ynów lub krwi.
4.
W
ż
adnym wypadku nie wolno stosowa
ć
nadmiernej si
ł
y przy
przesuwaniu cewnika lub prowadnika. W przypadku napotkania
oporu nale
ż
y wykona
ć
zdj
ę
cie Rtg w celu ustalenia przyczyny.
5.
Wprowadzenie prowadnika do prawego serca mo
ż
e wywo
ł
a
ć
zaburzenia rytmu, blok prawej odnogi p
ę
czka Hisa, perforacj
ę
ś
ciany naczynia, przedsionka lub komory.
6.
Do wype
ł
nienia cewnika nale
ż
y stosowa
ć
wy
łą
cznie ja
ł
owy p
ł
yn
fizjologiczny. Jest to p
ł
yn kr
ążą
cy w cewniku.
7.
Cewnik nale
ż
y okresowo bada
ć
pod k
ą
tem nat
ęż
enia
przep
ł
ywu, umocowania opatrunku, prawid
ł
owego
umieszczenia cewnika i szczelno
ś
ci po
łą
cze
ń
typu Luer-Lock.
Zmian
ę
po
ł
o
ż
enia cewnika mo
ż
na rozpozna
ć
na podstawie
znaczników centymetrowych. Potencjalne ryzyko zwi
ą
zane
ze stosowaniem cewników balonowych z wieloma lumenami
to brak leczenia, w tym niemo
ż
no
ść
dokonania wlewu produktu
leczniczego przez lumeny do wlewów.
8.
Tylko badanie Rtg pozwala upewni
ć
si
ę
,
ż
e ko
ń
cówka
cewnika nie wesz
ł
a do serca i nadal znajduje si
ę
w po
ł
o
ż
eniu
równoleg
ł
ym do
ś
ciany naczynia. Po zmianie po
ł
o
ż
enia cewnika
nale
ż
y ponownie wykona
ć
badanie Rtg, aby potwierdzi
ć
po
ł
o
ż
enie ko
ń
cówki cewnika.
9.
Do pobierania próbek krwi nale
ż
y tymczasowo zamkn
ąć
pozosta
ł
e porty do wlewów, przez które podawane s
ą
roztwory.
10. Do pobierania próbek krwi nale
ż
y u
ż
ywa
ć
wy
łą
cznie strzykawek
o obj
ę
to
ś
ci 30 ml lub mniejszej.
11. Alkohol i aceton mog
ą
zmniejsza
ć
wytrzyma
ł
o
ść
materia
ł
u,
z którego wykonany jest trzonek. Nale
ż
y zachowa
ć
ostro
ż
no
ść
przy wlewie leków zawieraj
ą
cych alkohol i przy stosowaniu
alkoholu lub acetonu do okresowej piel
ę
gnacji i konserwacji
cewnika. Nie nale
ż
y stosowa
ć
alkoholu do usuwania skrzepu
z cewnika.
12. Aby nie dopu
ś
ci
ć
do uszkodzenia cewnika, mo
ż
na stosowa
ć
wy
łą
cznie skrzyde
ł
ko i zacisk do szwu firmy ZOLL do
łą
czone
do zestawu.
13. U
ż
ycie strzykawki mniejszej ni
ż
10 ml do irygacji lub usuni
ę
cia
skrzepu z zablokowanego cewnika mo
ż
e spowodowa
ć
przeciek
pomi
ę
dzy lumenami lub rozerwanie cewnika.
14. Nie nale
ż
y dokonywa
ć
wlewów do po
łą
cze
ń
Luer-Lock
oznaczonych „IN” i „OUT”, gdy
ż
spowoduje to brak leczenia.
15. Gor
ą
czka u pacjenta mo
ż
e, lecz nie musi by
ć
spowodowana
infekcj
ą
. Zmniejszanie gor
ą
czki jako objawu mo
ż
liwej infekcji
wymaga starannych codziennych ocen pod k
ą
tem innych
oznak infekcji.
16. Nale
ż
y zachowa
ć
szczególn
ą
ostro
ż
no
ść
przy wlewie leków,
które mog
ł
y by
ć
wystawione na dzia
ł
anie niskiej temperatury
(nawet 4°C). Roztwory zawieraj
ą
ce mannitol s
ą
wra
ż
liwe na
temperatur
ę
i nie nale
ż
y ich podawa
ć
przez cewnik, z wyj
ą
tkiem
szybkiego podania roztworu mannitolu o st
ęż
eniu do 20%,
po którym nale
ż
y przep
ł
uka
ć
obwód p
ł
ynem fizjologicznym.
Przy podawaniu roztworów mannitolu o st
ęż
eniu przekraczaj
ą
cym
20% kroplówk
ą
b
ą
d
ź
pomp
ą
infuzyjn
ą
, nale
ż
y korzysta
ć
z osobnego dost
ę
pu.
17. Tamponada serca: Umieszczanie cewników w prawym
przedsionku mo
ż
e prowadzi
ć
do perforacji
ś
ciany serca
i tamponady. Lekarze wprowadzaj
ą
cy cewniki do
ż
y
ł
centralnych musz
ą
by
ć
ś
wiadomi ryzyka tego potencjalnie
ś
miertelnego powik
ł
ania i unika
ć
wprowadzania cewnika zbyt
daleko w stosunku do rozmiaru cia
ł
a pacjenta. Faktyczne
po
ł
o
ż
enie ko
ń
cówki za
ł
o
ż
onego cewnika nale
ż
y potwierdzi
ć
obrazem Rtg po jego wprowadzeniu. Cewniki wprowadzane
do
ż
y
ł
centralnych nie powinny by
ć
umieszczane w prawym
przedsionku, chyba
ż
e wymaga tego konkretny, stosunkowo
krótkotrwa
ł
y zabieg, taki jak aspiracja zatoru powietrznego
podczas zabiegu neurochirurgicznego. Takie zabiegi wci
ąż
jednak wi
ążą
si
ę
ze znacznym ryzykiem i nale
ż
y je starannie
monitorowa
ć
i nadzorowa
ć
.
18. Cewnik jest powleczony heparyn
ą
. Mo
ż
e to wywo
ł
a
ć
lub zaostrzy
ć
istniej
ą
c
ą
uprzednio trombocytopeni
ę
wywo
ł
an
ą
heparyn
ą
(HIT).
OSTRZE
Ż
ENIE.
Łą
cz
ą
c zestawy do wlewów/systemy do
iniekcji z cewnikami firmy ZOLL nie nale
ż
y przekracza
ć
ci
ś
nienia 100 psi/689 kPa.
19. Hipotermia sama w sobie mo
ż
e zaostrzy
ć
pewne stany
chorobowe u pacjentów. Nale
ż
y starannie monitorowa
ć
homeostaz
ę
pacjenta podczas hipotermii.
•
Zaburzenia rytmu serca — zarówno bradykardia,
jak i tachyarytmia komorowa.
•
Krzepliwo
ść
i koagulacja. Pacjenci z ryzykiem krzepliwo
ś
ci
lub koagulacji wymagaj
ą
starannego monitorowania
w stanie hipotermii.
•
Gazometria i analiza pH krwi. Hipotermia zmienia
spoczynkowe pH i PaCO
2
. Lekarze musz
ą
by
ć
ś
wiadomi
wp
ł
ywu temperatury na wyniki.
•
D
ł
u
ż
sze stany hipotermii obni
ż
aj
ą
odpowied
ź
uk
ł
adu
odporno
ś
ciowego i czynno
ść
p
ł
uc.
20. Unika
ć
manipulowania, wsuwania i/lub wycofywania
powleczonego prowadnika przez metalow
ą
kaniul
ę
lub ig
łę
.
Manipulowanie, wsuwanie i/lub wycofywanie prowadnika
przez metalowe wyroby mo
ż
e spowodowa
ć
uszkodzenie i/lub
oddzielenie pow
ł
oki zewn
ę
trznej, prowadz
ą
c do pozostawienia
materia
ł
u pow
ł
oki w uk
ł
adzie naczyniowym, w wyniku czego
mog
ą
wyst
ą
pi
ć
niezamierzone zdarzenia niepo
żą
dane (zob.
poni
ż
ej) wymagaj
ą
ce przeprowadzenia dodatkowego zabiegu.
•
Zapalenie sterylne (nieinfekcyjne) lub ziarniniaki
w miejscu dost
ę
pu
•
Zatorowo
ść
p
ł
ucna
•
Zawa
ł
p
ł
uca
•
Zator serca
•
Zawa
ł
mi
ęś
nia sercowego
•
Udar zatorowy
•
Udar niedokrwienny mózgu
•
Nekroza tkanek
•
Zgon
OSTRZE
Ż
ENIE: Przecieki pomi
ę
dzy lumenami
Przeciek pomi
ę
dzy lumenami p
ł
ynu fizjologicznego i lumenami
do wlewów jest rzadk
ą
, ale wci
ąż
mo
ż
liw
ą
awari
ą
cewnika.
W wypadku takiej awarii ja
ł
owy p
ł
yn fizjologiczny z uk
ł
adu
ch
ł
odzenia zostanie wprowadzony do organizmu pacjenta.
Nieszczelno
ść
pomi
ę
dzy lumenami i utrata p
ł
ynu wywo
ł
uje
zwykle alarm, który spowoduje zatrzymanie systemu. NALE
Ż
Y
ZAWSZE ZBADA
Ć
PRZYCZYN
Ę
ALARMU POZIOMU P
Ł
YNÓW.
Uk
ł
ad ch
ł
odzenia ma posta
ć
p
ę
tli zamkni
ę
tej — alarmy utraty
p
ł
ynów wskazuj
ą
zwykle na nieszczelno
ść
w tej zamkni
ę
tej p
ę
tli.
Wszelkie alarmy utraty p
ł
ynów wymagaj
ą
sprawdzenia
szczelno
ś
ci cewnika i zestawu elementów jednorazowych
(zob. poni
ż
ej).
