58
użne z powrotem do miejsca rozpoczęcia skrawania,
następnie pokręcić kółko przesuwu poprzecznego o tę
samą liczbę obrotów o którą nóż był cofnięty, zwiększo-
ną o żądaną głębokość skrawania, i przeprowadzić tocze-
nie następnej warstwy.
C. TOCZENIE SKOŚNE
dużą uwagę i koncentrację aby nie dopuścić do zderzenia
się tych dwóch części, ponieważ może to doprowadzić do
poważnych uszkodzeń.
Tokarka dostarczana jest ze śrubą pociągową umożliwiają-
cą wytwarzanie gwintów calowych, w zakresie od 12 do 52
zwojów na cal, bądź gwintów metrycznych w zakresie
skoku 0,4 – 0,2 mm. Należy pamiętać, że każdy rodzaj
gwintu (UNF, BA, BSP, BSW itd.) wymaga całkowicie
odmiennego profilu noża tokarskiego, jako że charaktery-
zuje się innym zarysem. Szczegółowe informacje dotyczące
techniki nacinania gwintów, narzędzi itp., można znaleźć w
odpowiednich podręcznikach, albo należy się zwrócić o
poradę lub szkolenie do wykwalifikowanych osób.
Zasady procedury nacinania gwintu są następujące:
1. Należy starać się, aby odległość od uchwytu do końca
zamierzonego gwintu była jak największa, i jeżeli to
możliwe, należy wykonać w miejscu przyszłego obcięcia
prętapodtoczenie o średnicy mniejszej od średnicy rdze-
nia gwintu.
2. Założyć zestaw kół zębatych odpowiadający żądanemu
gwintowi, oraz zamocować prawidłowo nóż tokarski.
Ustawić wymaganą głębokość skrawania i usytuować
nóż w miejscu początkowym nacinania.
Uwaga: Głębokość skrawania ma zasadniczą wagę, i
może być wyliczona lub odczytana z odpowiedniego
podręcznika.
3. Zachowując wszystkie niezbędne środki bezpieczeństwa
wymienione wcześniej, włączyć maszynę z dźwignią
automatycznego posuwu w pozycji wyłączonej (górnej).
4. Zdecydowanym ruchem przestawić dźwignię posuwu w
pozycję włączoną, następnie przestawić przełącznik kie-
runku obrotów śruby pociągowej (B) w pozycję "FOR-
WARD" ("Do przodu").
W chwili, gdy nóż zbliży się do końca wykonywanego
gwintu, przestawić przełącznik (B) w pozycję "OFF"
("Wył.").
Nie przestawiać dźwigni posuwu w pozycję wyłączoną.
5. Wycofać nóż przy użyciu korbki sań poprzecznych,
zapamiętując dokładnie pozycję na podziałce i liczbę
obrotów korbki.
Przełącznik (B) przestawić na "REVERSE" ("Do tyłu"),
a w chwili, gdy sanie wzdłużne cofną się do pozycji wyj-
ściowej, przestawić przełącznik (B) na "OFF" ("Wył.").
Przysunąć nóż do gwintowanego pręta o ilość obrotów
równą dokładnie wykonanej przy wycofywaniu, a
następnie dodatkowo o żądaną głębokość skrawania
następnej warstwy.
6. Powtórzyć kroki 4 i 5. Postępować w opisany sposób do
momentu ukończenia wykonywania gwintu.
DOBÓR KÓ1Ł ZĘBATYCH PRZY NACINANIU
GWINTU
Śruba pociągowa napędzana jest poprzez przekładnię zęba-
tą od koła zębatego na wrzecionie. Przełożenie przekładni
określa prędkość obrotową śruby względem wrzeciona, tzn.
na jeden obrót wrzeciona przypada kąt obrotu śruby wyni-
kający z wartości przełożenia.
Zatem, poprzez odpowiedni dobór przekładni możemy wyt-
warzać gwinty o pożądanych rozmiarach, przy czym, jeżeli
Toczenie skośne wykonywane jest z wykorzystaniem
suportu narzędziowego, który jest zamontowany na saniach
poprzecznych i ustawiony przy wszystkich normalnych
operacjach toczenia pod kątem prostym do nich (co wska-
zywane jest przez znak zero na korpusie sań).
W celu ustawienia suportu tak, by można było wykonywać
toczenie skośne, najpierw należy przesunąć sanie poprzecz-
ne na tyle, by odsłoniły się dwie śruby z łbami gniazdowy-
mi (A), jak pokazano na rys. 8.
Należy poluzować te śruby na tyle, aby suport dał się obró-
cić o żądany kąt, wskazywany na podziałce, a następnie
zamocować go dokręcając na powrót śruby.
Stożek lub sfazowanie jest toczone, po odpowiednim usta-
wieniu sań poprzecznych, przy użyciu korbki posuwu
suportu tak, by nóż przesuwał się w kierunku zaznaczonym
strzałką, jak pokazano na rys. 9.
D. NACINANIE GWINT
Ó
W
Operacja ta wymaga pewnego stopnia wprawy i dokładno-
ści, i nie należy do niej przystępować przed pełnym pozna-
niem wszystkich aspektów obróbki tokarskiej. Zasada pole-
ga na tym, że sanie wzdłużne posuwane są mechanicznie w
kierunku wrzeciennika, tak jak przy normalnym toczeniu z
posuwem automatycznym, z tą różnicą, że prędkość posu-
wu, wyznaczona przez układ kół zębatych, jest większa.
Ponadto, nóż skrawający zbliża się bardziej do obracające-
go się uchwytu. Należy zatem podczas pracy wykazywać
