66
| Polski
Ustawianie prędkości obrotowej
Prędkość obrotowa włączonego elektronarzędzia może być
regulowana bezstopniowo, w zależności od siły nacisku na
włącznik/wyłącznik
(5)
.
Lekki nacisk na włącznik/wyłącznik
(5)
oznacza niską pręd-
kość obrotową. Wraz ze zwiększającą się siłą nacisku pręd-
kość obrotowa rośnie.
Wstępny wybór prędkości obrotowej
Za pomocą pokrętła wstępnego wyboru prędkości obrotowej
(6)
można ustawić żądaną prędkość obrotową także pod-
czas pracy urządzenia.
Wskazówki dotyczące pracy
u
Przed przystąpieniem do jakichkolwiek prac przy
elektronarzędziu należy wyjąć wtyczkę z gniazda.
u
Nie wolno przykładać włączonego elektronarzędzia do
nakrętki/śruby.
Obracające się narzędzia robocze mogą
ześlizgnąć się z nakrętki lub z łba śruby.
Moment obrotowy uzależniony jest od czasu trwania udaru.
Maksymalny osiągnięty moment obrotowy wynika ze wszyst-
kich osiągniętych przez ruchy udarowe pojedynczych mo-
mentów obrotowych. Maksymalny moment obrotowy może
zostać osiągnięty po udarze trwającym 3–5 sekund. Po tym
czasie moment dokręcania podwyższa się już tylko minimal-
nie.
Obudowa przekładni ogrzewa się za to w sposób wyczuwal-
ny.
Wskazówka:
Efektem nadmiernego ogrzania jest zwiększo-
ne zużycie wszystkich części mechanizmu udarowego i pod-
wyższone zapotrzebowanie na środki smarne.
Czas trwania udaru należy ustalić oddzielnie dla każdego wy-
maganego momentu obrotowego dokręcania. Rzeczywiście
osiągnięty moment obrotowy dokręcania należy stale kon-
trolować za pomocą klucza dynamometrycznego.
Połączenia śrubowe twarde, sprężynujące lub miękkie
Momenty obrotowe, osiągnięte w jednym cyklu udarów i
zmierzone podczas próbnego wkręcania, należy nanieść na
diagram, aby otrzymać krzywą przebiegu momentu obroto-
wego. Wysokość krzywej odpowiada maksymalnemu mo-
mentowi obrotowemu, a jej nachylenie odpowiada czasowi,
w jakim zostanie on osiągnięty.
Przebieg momentu obrotowego zależny jest od następują-
cych czynników:
– Wytrzymałość śrub/nakrętek
– Rodzaj podłoża (podkładka, sprężyna talerzowa, uszczel-
ka)
– Wytrzymałość materiału przeznaczonego do wkręcania
– Ilość/rodzaj smaru na połączeniu śrubowym
Zgodnie z powyższym rozróżnić można następujące rodzaje
zastosowań:
–
Wkręcanie twarde
ma miejsce w przypadku łączenia me-
talu z metalem przy użyciu podkładek. Po stosunkowo
krótkim czasie udaru osiągany jest maksymalny moment
obrotowy (stromy przebieg krzywej charakterystycznej).
Zbyt długi czas udaru szkodzi tylko maszynie.
–
Wkręcanie sprężynujące
ma miejsce, gdy łączony jest
metal z metalem, jednak przy użyciu podkładek spręży-
stych, sprężyn talerzowych, rozpórek lub śrub/nakrętek z
gniazdem stożkowym, a także przy zastosowaniu przedłu-
żek.
–
Wkręcanie miękkie
ma miejsce w przypadku łączenia
np. metalu z drewnem lub w przypadku podłożenia pod-
kładki ołowiowej lub z włókniny.
W przypadku wkręcania sprężynującego lub miękkiego mak-
symalny moment obrotowy dokręcania jest niższy niż w przy-
padku wkręcania twardego. Konieczny jest też zdecydowa-
nie dłuższy czas udaru.
Wartości orientacyjne maksymalnych momentów dokręcania
Wartości podane w Nm, obliczone z pola przekroju śruby; wykorzystanie granicy plastyczności w 90% (przy współczynniku
tarcia μ
tot.
= 0,12). Konieczna jest stała kontrola momentu dokręcania za pomocą klucza dynamometrycznego.
Klasy wytrzymało-
ści wg DIN 267
Śruby standardowe
Śruby wysokiej wytrzy-
małości z naprężeniem
wstępnym
3,6
4,6
5,6
4,8
6,6
5,8
6,8
6,9
8,8
10,9
12,9
M6
2,71
3,61
4,52
4,8
5,42
6,02
7,22
8,13
9,7
13,6
16,2
M8
6,57
8,7
11
11,6
13,1
14,6
17,5
19,7
23
33
39
M10
13
17,5
22
23
26
29
35
39
47
65
78
M12
22,6
30
37,6
40
45
50
60
67
80
113
135
M14
36
48
60
65
72
79
95
107
130
180
215
M16
55
73
92
98
110
122
147
165
196
275
330
M18
75
101
126
135
151
168
202
227
270
380
450
M20
107
143
178
190
214
238
286
320
385
540
635
Wskazówki
Średnica trzpienia drążków skrętnych jest dokładnie wykali-
browana i zmniejszona. Dzięki temu mają one działanie ogra-
niczające moment obrotowy. Drążek skrętny należy włożyć
między wkrętarkę udarową a końcówkę wkręcającą.
Żelazna reguła dla tego rodzaju pracy to: średnica rdzenia
1 609 92A 4PT | (26.10.2018)
Bosch Power Tools
