16
soundwall kan uit een kastje bestaan of gewoon uit de hoedeplank achterin uw auto, die de positieve
en negatieve geluidsgolven van de speaker van elkaar scheidt.
TYPEN SUBWOOFER-BOXEN
Op car-audio gebied worden in essentie vijf verschillende subwoofer-boxen toegepast:
SPEAKERS MET ONEINDIGE SOUNDWALL, GESLOTEN BOXEN, BASSREFLEXBOXEN, EN-
KELVOUDIG GEVENTILEERDE BAND-PASS BOXEN (dikwijls foutief als “boxen van de 5de orde”
aangeduid) en DUBBEL GEVENTILEERDE BAND-PASS BOXEN (dikwijls foutief als “boxen van de
7de orde” aangeduid). Geen van deze boxtypen is superieur aan de andere, want in alle gevallen
moeten er individuele compromissen qua vermogen, belastbaarheid of systeemopbouw worden
gesloten. De aanduiding “band pass” impliceert een “ingebouwd” akoestisch gedrag met een natuurlijk
high pass bereik van b.v. 30 Hz, maar tevens een low pass-gedrag, waarbij de hoge frequenties
onderdrukt worden (b.v. > 80 Hz).
SPEAKERS MET ONEINDIGE SOUNDWALL (afb. a) benutten de
kofferruimte van een voertuig als akoestische behuizing. Daarbij dient
de hoedeplank als scheiding van de voorste en achterste klankwegen.
Het voordeel is gelegen in de eenvoudige inbouw en een bij de meeste
systemen uitgesproken goede geluidskwaliteit. Nadelen zijn de geringe
belastbaarheid en een eerder zwak impulsgedrag.
GESLOTEN BOXEN (afb. b) vormen een van de beste compromissen
tussen belastbaarheid en vermogen, want door de in de kast opgeslo-
ten lucht wordt de membraan praktisch naar achteren toe “afgeveerd”.
Voordelen zijn de eenvoudige kastconstructie, de hoge belastbaar-
heid, een uitstekend impulsgedrag en zachte frequentieovergangen in
het lage tonen gebied. Nadelig is het matig te noemen rendement bij
lage frequenties en de noodzaak van relatief grote boxen.
Vergeleken met gesloten boxen hebben BASSREFLEXBOXEN
(afb. c) dankzij de aanwezigheid van een speciale tunnel een groter
transmissiebereik bij de basfrequenties. De voordelen: een groter
basbereik, minder vervorming door kleinere membraanslagen, een
hoger geluidsrendement, een goed impulsgedrag, bescheiden kastaf-
metingen en een hoge belastbaarheid. De nadelen: gecompliceerde
constructie, mogelijke schade aan de woofer bij extreme membraan-
uitsturing beneden de afstemfrequentie van de basreflexbox.
ENKELVOUDIG GEVENTILEERDE BAND-PASS BOXEN (afb. d)
zijn pas relatief kort voor car audio-toepassingen beschikbaar en
bieden ten opzichte van gesloten boxen en basreflexboxen een aantal
voordelen. Tot deze voordelen behoren o.a. een goed rendement,
geringe afmetingen, een goed impulsgedrag, een betere weergave van
het basfrequentiegebied en de mogelijkheid voor aansluiting van een
zeer krachtige versterker. Nadelen zijn hier het iets lagere rendement
ten opzichte van basreflexboxen en de complexere constructie van de
kast.
a)
b)
c)
d)
