28 •
ε γ χ ε ι ρ ι δ ι ο ι δ ι ο Κ Τ Η Τ Η
τους, μπορεί να οδηγήσει σε απρόβλεπτη αστοχία.
Σε παρόμοιες συνθήκες οδήγησης τα ελαφρύτερα
ποδήλατα και τα εξαρτήματά τους έχουν συνήθως
πιο σύντομη διάρκεια ζωής από τα βαρύτερα. Η
επιλογή ενός ελαφρύτερου ποδηλάτου (ή/και των
εξαρτημάτων του) είναι ένας συμβιβασμός μεταξύ
μειωμένου βάρους (άρα και υψηλότερης απόδοσης)
και μικρότερης διάρκειας ζωής. Έτσι, επιλέγοντας
ελαφρύ και υψηλής απόδοσης εξοπλισμό, θα πρέπει
να τον ελέγχετε συχνότερα.
Τα μέταλλα υπόκεινται σε κόπωση και μετά από
αρκετούς κύκλους χρήσης με αρκετά υψηλά φορτία
ενδέχεται να αναπτύξουν ρωγμές. Η κόπωση είναι
ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη
συσσωρευμένη καταπόνηση που προκαλείται από
την επαναλαμβανόμενη χρήση. Κατά την έννοια
αυτή η κόπωση δεν έχει καμία σχέση με το πέρασμα
του χρόνου ή την ηλικία του ποδηλάτου (π.χ. ένα
ποδήλατο που είναι σταθμευμένο σε γκαράζ και δεν
χρησιμοποιείται δεν επιδέχεται κόπωση). Η κόπωση
επέρχεται μόνο μέσω της χρήσης: Σε μικροσκοπικό
επίπεδο, μια ρωγμή διαμορφώνεται σε κάποια
περιοχή που επιδέχεται ιδιαίτερη καταπόνηση και,
εφόσον η καταπόνηση είναι επανειλημμένη, η ρωγμή
μεγαλώνει και σε κάποιο χρονικό σημείο γίνεται
ορατή με γυμνό μάτι, έως ότου τελικά επεκταθεί τόσο
που το τμήμα όπου αρχικά εμφανίστηκε είναι πολύ
αδύναμο για να φέρει το φορτίο που θα μπορούσε να
φέρει κανονικά. Σε εκείνο το σημείο μπορεί να υπάρξει
πλήρης και άμεση αστοχία. Παρά το ότι θεωρητικά θα
ήταν δυνατόν κάποιο τμήμα ποδηλάτου να σχεδιαστεί
και κατασκευαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι
τόσο ισχυρό που η διάρκεια ζωής του να θεωρείται
σχεδόν άπειρη, σε μια τέτοια περίπτωση θα απαιτείτο
αυξημένη ποσότητα υλικού με συνακόλουθη αύξηση
του συνολικού βάρους. Αντίθετα, οποιαδήποτε
κατασκευή πρέπει να διατηρηθεί ελαφριά και
ισχυρή, θα έχει πεπερασμένη διάρκεια ζωής (π.χ.
αεροπλάνα, αυτοκίνητα, μοτοσικλέτες έχουν όλα
τμήματα πεπερασμένης διάρκειας ζωής). Εάν υπήρχε
ένα ποδήλατο με άπειρη διάρκεια ζωής, θα ζύγιζε
πολύ περισσότερο από οποιοδήποτε ποδήλατο που
πωλείται σήμερα.
Στη συνέχεια ακολουθούν μερικοί απλοί κανόνες
σχετικά με τη φθορά και την κόπωση ενός
ποδηλάτου:
•
Εάν αρχίσει μία ρωγμή, τείνει να μεγαλώσει και
μάλιστα πολύ γρήγορα. Όλες οι ρωγμές είναι
εν δυνάμει επικίνδυνες και πάντοτε γίνονται
περισσότερο επικίνδυνες και ποτέ λιγότερο. Έτσι
εάν βρείτε κάποια ρωγμή, αντικαταστήστε άμεσα το
συγκεκριμένο εξάρτημα.
•
Οι ρωγμές μεγαλώνουν πιο γρήγορα σε διαβρωτικό
περιβάλλον. Καθαρίστε και λιπάνετε το ποδήλατό
σας, προστατεύοντας το από οποιαδήποτε μορφή
άλατος. Τα άλατα είναι κυριολεκτικά «αργός
θάνατος» για όλα τα εξαρτήματα. Ακόμη και όταν
δεν υπάρχουν ρωγμές, είναι γνωστό ότι τα άλατα
θα εισχωρήσουν μέσω μικρών και φαινομενικά
ασήμαντων επιφανειακών γρατσουνιών.
•
Συνήθως κοντά στις ρωγμές εμφανίζονται λεκέδες
στο χρώμα ή/και αποχρωματισμός. Ένας λεκές στο
χρώμα είναι προειδοποίηση ότι υπάρχει ρωγμή.
Επομένως, πρέπει να επιθεωρείτε προσεκτικά
οποιοδήποτε λέκιασμα χρώματος, για να δείτε εάν
συνδέεται με κάποια ρωγμή.
•
Οι σημαντικές γρατσουνιές, τα βαθουλώματα, ή
τα σημάδια αποτελούν αφετηρίες για τις ρωγμές.
Τέτοιες περιοχές διευκολύνουν τη συγκέντρωση και
την ενίσχυση των τάσεων καταπόνησης. Πρέπει να
επισκευάζονται αμέσως, ή το πλήρες εξάρτημα να
αντικαθίσταται.
•
Μερικές ρωγμές κάνουν έναν θόρυβο τριξίματος κατά
την οδήγηση και για το λόγο αυτό τέτοιοι θόρυβοι
μπορεί να είναι σημάδια προειδοποίησης. Ένα καλά
διατηρημένο ποδήλατο πρέπει να είναι αθόρυβο
χωρίς τριξίματα. Οτιδήποτε προκαλεί θόρυβο πρέπει
να επιδιορθώνεται άμεσα και μόνιμα.
Στις περισσότερες περιπτώσεις μία ρωγμή που
οφείλεται σε κόπωση δεν είναι ελάττωμα, αλλά σημάδι
ότι το εξάρτημα έχει φθαρεί και ότι έχει φθάσει στο
τέλος της διάρκειας ζωής του (όταν τα ελαστικά του
αυτοκινήτου έχουν φθαρεί σε τέτοιο βαθμό ώστε
τα λινά του πέλματος να έρχονται σε επαφή με το
δρόμο, τότε τα ελαστικά δεν είναι ελαττωματικά αλλά
φθαρμένα). Όταν ένα μεταλλικό εξάρτημα έχει κάποια
ρωγμή κόπωσης, τότε είναι φθαρμένο και η ρωγμή
«λέει» πιθανότατα ότι ήρθε η ώρα για αντικατάσταση.
Η κόπωση δεν μπορεί να προβλεφθεί απόλυτα.
Παράγοντες που μειώνουν τη ζωή των διαφόρων
προϊόντων:
•
Σκληρό ύφος οδήγησης
•
Χτυπήματα, συγκρούσεις και άλματα με το ποδήλατο
•
Πολλά χιλιόμετρα
•
Αυξημένο βάρος αναβάτη
ideal owners manual greeks_5_2014.indd 28
4/30/14 13:36